Tecim Bakanlığı, hareket bölgesindeki tahaffuz ihtiyacının çabucak giderilebilmesi üzere, taşımalık ev ve prefabrik bina ihracatını 15 Şubat tarihinden itibaren 3 kamer süreyle yasaklandığını duyurmuştu. İstanbul’daki endüstri bölgeleri ve fabrikalarda, deprem bölgesine ulaşmak için korkulu şekilde taşımalık ocak imalatı yapılıyor. Yüzlerce taşımalık bölgeye gönderiliyor. İmalatçılar murat yoğunluğu dolayısıyla idmansız konu sağlamaktaki sorunlar, materyal ücretlerindeki çoğalma ve iş maliyeti nedeniyle, konteyner fiyatlarının sarsıntı öncesine göre yüzde 20 ile 30 beyninde arttığını rapor etti. Tıpkı konteyner fiyatının 95 bin TL pozitif KDV olduğunu belirten firma yetkilileri, günlük üretimin yüzde 20’den 50’ye çıktığını birlikte bildirdi.
GÜNLÜK ÜRETİM 20’DEN 50’YE ÇIKTI, FİYATI İSE 95 BİN TL
Konteyner ve kurma çatı firması yöneticisi Kağan Durmaz, ihracat yasağından sonraları yalnızca sarsıntı bölgesi amacıyla çalıştıklarını belirterek, “Elan önce üretimimizin yüzdelik 50’si sıkı dışına gidiyordu. Önceleri günce üretimimiz 20 konteynerdi, bu sayıyı 50’ye çıkardık. AFAD ve Kızılay vasıtasıyla bölgenin sunu çokça ihtiyacı olan, benzeri ailenin yaşayabileceği iki görüş, tuvalet, mutfak, içeren tıpkısı taşımalık tipi belirlendi, örnek gösterildi. Tığ de hoppadak onu üretiyoruz. Buradaki ürünlerin çabukça çarçabuk ıcığı cıcığı bağışlarla hazırlandı. Müzaheret kuruluşları, dernekler, kamu alım ve kuruluşları ile hususi sektörden yardım etmek isteyenler bizlere müracaat ediyor. Bu ürünün da fiyatı 95 bin TL fazlalık KDV’dir. Devletimiz, KDV indirimi gerçekleştirdi. İnşallah, üretimi artıracağız. Personellerimiz yetişemiyordu, ilave iş gücü bulduk. Çünkü, sektörde bu kadar iştirakçi bile yoktu. Yıpranmamış işçiler aldık, eğitimler verdik ve geceleyin vardiyası da başlattık. Bu konteynerler dört sezon kullanılabilir ve stoklanabilir. Van Depremi’nde beğenilen 15 bin skor konteyneri AFAD stoklamıştı, aynı ahir deprem bölgelerinde bile kullanıldığını biliyoruz” dedi.
HAM BAP TEDARİĞİNDE ZORLUKLAR BAŞLADI, ÜRETİM DURABİLİR
Deprem sonrası yaşanan fiyat artışlarının nedenlerini açıklanan Durmaz, “Kabak konu temininden kaynaklanan sorunlar var. Ham madde tedariğinde çelik-saç ülkü oldu. Zira hareket bölgesindeki polat imalatçılarının birkaçı, sarsıntı nedeniyle faaliyetini abanmak zorunda kaldı. Onlar üstelik iştirakçi bulamıyorlar. Yani, şu anda kaba özellik tedariklerinde güçlük, teessürat başladı. Konteyneri bu tezelden imal etmeye bitmeme edebilir miyiz bilmiyorum. Bitmeme edersek bile fiyatlar hakeza kalır mı emniyetli değiliz. Fiyatlar artabilir, elan kötüsü istihsal durabilir. Özellikle deprem bölgesine gönderilen taşımalık ve prefabriklerin incelmemiş maddelerine bile 3-4 ay dış satım yasağı getirilirse, biz tedarik süresinde sıkıntı yaşamayız. Yani bizim isteğimiz, inşa ve konteynere dair idmansız bap ihracatını de güdük tıpkısı sürekli birlikte olsa meydanlık verilmesini istiyoruz. Tabiatıyla tığ birlikte duyuyoruz, hele böyle tıpkı zamanda oportünizm çok incitici. Yani, hiçbir konteyner firmasında, kurumsal firmalarda, iri firmalarda anormal değer artışı duymadım. Bunların değer katalogları kontrol edilebilir. Gâh aldatma-satçılar, alelade satıcılar, elinde beş altı taşımalık bulunduranlar bu şekilde yapıyor olanaklı. Sektörde yüzde 20 ile yüzde 30 beyninde değer artışı oldu, kabak yön, iş kaynaklı kendisine. Bizim bu bahsettiğimiz modelimiz 80-85 bin TL’ydi, 95 bin TL oldu. Piyasada dahi aynı şekilde, 40 bin liradan 130 bin liraya kadar tıpkı benzeşim ve görüntü ancak materyal kalitesiyle fiyatı değişen ürünler bulunuyor” ifadelerini kullandı.
FİYAT ARTIŞINA DE ETMEN OLUYOR
Tuzla’dahi konteyner imalatı özne Sedat İmamoğlu ise, “Şu zaman materyal tedarik üstüne dava yaşıyoruz. Birkaç firma bire bir araya gelip anamal biriktirip, deprem bölgesi amacıyla satın almalar yapabilir miyiz, elan ferah fiyata yapıt verebilir miyiz diye bile konuştuğumuz oldu. Yani, pespaye ölçekli firmalar, mutedil ölçekli ve nazik firmalardan üstelik tıpkısı duyumları alıyoruz. Zira sektörde hep bu arada çalışıyoruz, birbirimizi tanıyoruz. Piyasada küçük hazırlık konusunda çetin tıpkısı kalın var. Bu bizim hem üretimi acul bir şekilde yapıp göndermemize bariyer oluyor, hem bile fiyatların artmasına amil oluyor. Çünkü gelişigüzel sektörde olduğu kadar maatteessüf bizim sektörümüzde birlikte fırsatçılar olduğunu duyuyoruz. Kâh çetin malzemeleri tedarik etmekte dava yaşıyoruz. Konteynerlerin bir nice tipi var ama, arz haddinden fazla makbul iki tiptir. Tığ tesisimizde zelzele bölgesine üstelik gönderdiğimiz, betopan malzemeli konteyneri iki günde 1 adet namına, sandviç panel dediğimiz konteyner tipini ise günde 2 sayı kapasiteyle üretebiliyoruz. Betopanlı ürünlerin 70 ile 100 bin TL ortada olanları var. Sandviç panelli mahsulat birlikte benzeri şekilde. Çatılı, izolasyonu efdal ürünlerde fiyatlar artıyor. Zeminde kullandığımız piyasada betopan kendisine bilinen materyal ve aut cephede kullandığımız sandviç saç malzemesinde hazırlık problemi yaşıyoruz.” diye niteleyerek konuştu.
