Bugün 8 Ağustos Acun Kediler Günü… Hümayun olsun… Ne kedisiz ne birlikte dinsiz şiarıyla yola çıkılarak yazarların, kedileriyle olan özel bağları her ant hatırlanacak cinsten.. Kediler, edebiyatın özge özel canlılarını oluşturuyor. Türkiye toplumunun dahi kedi sevgisi malum, yazarların üstelik… Çoğu yazar kedilerden ilham larak kitap yazdılar, bazı ise kedilerini yazarak okurlarına sundular. Dostoyevski’nin Yanlışlık ve Cezası’nın unutulmaz karakteri Raskolnikov’un ağlayarak tıpkı atın boynuna sarıldığı hayal… Ajitatör felsefeci Nietzsche’nin cinnet krizlerinden birinde kırbaçlanmış benzeri ata tutunarak ağlaması, Ursula K. Le Guin’mağara Yerdeniz kitaplarındaki haşin ejderhalar, Edgar Allan Poe’nun kuzgunu… Tıpkı da yazarların, şairlerin ihtimal bire bir dehalet alanı adına gördükleri pisik sevgileri… Ahmet Hamdi Tanpınar’ın karaca kedisiyle çektirdiği fotoğrafı meşhurdur. Saplantı dergisinde Mustafa Akar’ın verdiği bilgilere bakarak, kediler yazarların vazgeçlmezleri arasındaki yerini daim korumuş. Ya ötekiler, Mustafa Mutlu ve İbrahim Tenekeci’nin Sucu kuşlarına olan sevgileri… Süleyman Çobanoğlu bilcümle tıpkı Kangal beslemeye iştiyak etti. Tomris Uyar ve Hakim Glokom’nun kedi sevgileri bilindik. Nice öykülerinin, yazılarının saksı karakteri oldu böylece kediler. Edebiyatçıların diğer canlılara cebin gösterdikleri bu ilginin altında fıtratla ilişkin ayrımsız gerçeğin yattığına inanıyorum. Üdeba, şuara insanı ve insana dair meseleleri anlatırken, hakikatin çeperlerinde dolanıyorlar, o çeperi delip geçeni çok bir iki olanaklı. Tekrar de huzursuz ruhların bu macerası bize çok madde söylüyor. İbn Arabî’nin bu konudaki tespiti ise namuslu. Hazret, nefsini ehlileştirdikçe yabanî canlıların kendisinden kaçmadığını keşfeder ormandaki gezilerinde. İçindeki nefs öldükçe, ayrıksı canlılarla araçsız benzeri yaklaşma kurar. Bizde birlikte vardır; bozuk dervişleri anlatan çizimlerde, çabucak yanlarında tıpkı geyik, bire bir esmer olduğunu ayırt ederiz. Demek nefsle alay malay insanın içindeki o yabanilik da ölüyor, geriye küsurat asıl ise kosmosla demet kurmamızı, onla yakınlaşmamızı sağlıyor. Edebiyatın özge canlıları -kediler, kuzgunlar, ejderhalar- içimizdeki yabanî tadı anlamamızdaki yeryüzü iri yardımcılarımız. O ahit biz üstelik tekrarlayalım Karasu’nun deyimleşmiş öğüdünü: Ne dinsiz, hangi kedisiz… Ergül Tosun Betik sayfası üzere bildirişim: [email protected]
