Bursa Şehir Müzesi koleksiyonunda kayran düzlük fakat gitgide yıpranan üç tarihi harita, konservasyon sürecinden geçirilerek site belleğine kazandırıldı.

Şehir merkezini gösteren 1862 günlü Suphi Satma Bursa Şiir Planı, 1925 yılına ilişkin Türkiye Topografya Haritası ve Bursa’da 1958’dahi yaşanan nazik depremden sonradan İller Bankası ile Yurt Bankasının desteğiyle İmar Planlama Bürosu tarafından 1960’ta İtalyan şehir planlamacı Luigi Piccinato danışmanlığında hazırlanan 1/4000 ölçekli harita vasıtasız geçirildi.

Zamanla yıpranan ve aşınan haritaları baştan kent belleğine kazandırmak üzere harekete güzeşte yetkililer, kestirmece 6 kamer süren restorasyon ve konservasyon çalışmasının ardından bunları müzede sergilemeye başladı.

Müzenin sorumlusu ve konferans tarihçisi Goncagül Meriç, AA muhabirine, ödül vasıtasıyla ya da satın alınarak envantere kazandırılan eserlerin rutin bakımlarını yaptıklarını söyledi.

Eserlerin beraberinde bağışçılarının anılarını bile gelecek nesillere aktarmak üzere pres, koruma ve sergilemenin asli görevlerinden olduğunu tamlayan Meriç, şöyle konuştu:

“Bu yıl yaptığımız çalışmaya Bursa’nın şehir haritaları ile tıpkısı Türkiye haritasını ekledik. Bunları ayrıntılı tıpkısı yenileme sürecinden geçirdik. Haritaların kağıtları berenarı yıpranmıştı ve bakıma ihtiyacı olan ayrımsız durumdaydı, artık rutin bakım yetmiyordu. Bunlar şehrin çarkıt hallerini gösteren ve o ahit amacıyla inceden inceye yapılan çalışmalar. Koleksiyonumuzda olan yer bozuk harita, Bursa’nın bile kent merkezini gösteren Suphi Koca haritası. Bu harita 1862 yılına tarihlendiriliyor. Bunun şöyle bire bir özelliği var; bilcümle yollar, harir fabrikaları, flatür fabrikaları (ipek incizap tesisi), caddeler, dini ve resmi yapılar isimleriyle kenarlı ince tıpkı harita. Doğuda Sultan Yıldırım Bayezid’in ve Ferman Şehriyâr Hazretlerinin türbeleri, batıda dahi Muradiye’yi kapsıyor. Özellikle Hanlar Bölgesi amacıyla koca. 1855’te Bursa’yı etkileyen nazik ayrımsız yer sarsıntısı olmuş. Bu depremden sonradan site harabe haldeyken haritanın çizdirilmesi planlanıyor. 1862’birlikte İstanbul’birlikte Mühendishane-i Berri-i Hümayun’dahi memur hem subay hem birlikte tıpkısı mühendis olan Suphi Eş başkanlığında çizdiriliyor. Bu haritanın 1200 nüshası var ve şu dakika biri bizde.”

“Elle çizilmiş, takkadak bizde bambaşka benzeri müşabih yok”

Meriç, Bursalı tıpkı vatandaşın bağışıyla berenarı yıpranmış halde mevrut Türkiye Topografya Haritası’nın üstelik tümlenerek sergiye sunulduğunu dile getirdi.

Sergilenen özge haritanın ismini İtalyan şehir planlamacısı Piccinato’dan aldığını anlatan Meriç, şunları kaydetti:

“1958’birlikte bile Bursa’üstelik kent merkezini etkileyen tıpkı sarsıntı var. O dönemki yöneticiler yoluyla bu depremin birlikte kalan nüfustan âlem şehrin yeniden planlaması öngörülüyor. Emlak Bankası ve İller Bankası, Bursa İmar Bürosunu kuruyor. İtalyan site planlamacısı Luigi Piccinato’yu getiren esasta onlar. Burada Bursa, Mudanya ve Ankara Yolu öngörülen bir tasrif çiziliyor. Traksiyon ağız ağıza uygulanmasa dahi esasta şu anki günümüzdeki yolların altyapısını oluşturuyor. Elle çizilen tıpkısı harita, çepel boya tekniğiyle ve o dönüş üzere şanlı doneleri bize gösteriyor. Aynı başka özelliği birlikte biricik nazir olması. Hemen bizde ayrıksı tıpkısı müşabih yok.”

Goncagül Meriç, haritaların restorasyonunun İstanbul’de yapıldığını ve kalıcı sergiye alındığını belirtti.

Başka haritaların de envanterlerinde bulunduğunu bildiren Meriç, “Belki bunlarla özel tıpkı işporta yapabiliriz. Esasen bizim açmak istediğimiz en kebir şey; geçmişten günümüze mevrut bu eserleri arkalamak ve ati nesillere arz bol şekilde aktarmak.” dedi.