TBMM Umumi Kurulu’nda Bartın’ın Amasra ilçesinde meydana mevrut beyaz zehir kazasının tamam yönleriyle araştırılarak analog kazaların önlenmesine müteveccih tedbirlerin belirlenmesi amacıyla kurulan Meclis Araştırması Komisyonu, uzmanları dinlemeye devam ediyor.

Bartın’ın Amasra ilçesinde meydana mevrut eroin kazasının kül yönleriyle araştırılarak eş kazaların önlenmesine müteveccih tedbirlerin belirlenmesi üzere kurulan TBMM Araştırma Komisyonu, DOĞRU Tümen Kayseri Mebus Taner Yıldız Başkanlığı’nda toplandı.

Encümen, bugünkü toplantısında; Maden ve Yer Yağı İşleri Umumi Müdürlüğü (MAPEG) Mücahede ve Toplumsal Asayiş Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü Enerji ve Tabiatıyla Kaynaklar Bakanlığı ile Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğü (TTK) temsilcilerini dinledi.Komisyonda milletvekillerinin konuşması sırasında; CHP Zonguldak Milletvekili Bahir Yavuzyılmaz ile Komite Başkanı Taner Yıldız arasında tartışma çıktı.Deniz Yavuzyılmaz, Taner Şans’a, “Çalım yetkililerini savunuyorsun” dedi. Taner Şans ise, “Ben neyi savunacağım, nedir derdin? Ego gerçeği kapatmaya mı çalışıyorum?” sözleri ile eşit verdi. Yavuzyılmaz üstelik “Peki, aynıyla anca” derken, Taner Baht, “İftira atıyorsunuz, haddinizi aşmayın” diye aksülamel gösterdi.Konuşmaların ardından komisyona katılan gurur temsilcilerinin sunumuna geçildi. TTK Genel Müdür Yardımcısı Aşure Ayı Kiraz, encümen üyelerinin, patlamanın olduğu madende ne aylarda denetimin yapıldığı, son yapılan denetim raporunun bulgularına ait, sorularını yanıtladı. Kiraz, Amasra müessesesindeki kazanın nedenlerinin net kendisine ortaya konulduktan sonra umum yönleriyle ayrıca istimara yapılacağını belirtti. Kiraz, milletvekillerinin, Amasra’dahi kazanın olduğu maden ocağı ile ilgilendiren sorularına şöyle cevap verdi: “2012 yılından itibaren yapılan çalışmalarla alışılmış yöntemle üretim yapılan kömür damarlarında umum mekanize tahkimat teçhizatı istihsal sistemlerine geçilmesi amacıyla Amasra müessesinde aynı AR-GE projesi uygulanarak, geçmiş uygulama namına uygulaması yapılmıştır. Müessesemizdeki uygulamalarda başarı sağlanması üzerine mekanize, yarı mekanize üretim uygulamalarının birlik müesseselerimize uygulanabilirliği araştırılarak huy şartları, jeolojik koşullar ve canip kayaçları makul olan panolara yaygınlaştırmaya başlanılmıştır. Yapılan ve bitmeme etmekte olan dikkat toplaşımı çalışmalarıyla hazırlık ve üretimde mekanizasyon çalışmalarının yaygınlaştırılmasına koşut alım iş düzgü grup yapısının baştan oluşturulması planlanmış olup, bu konuda ehlihibre bire bir yapı olan TÜBİTAK’a sınırlı TÜSSİDE’yle mücahede mamul, Umum Müdürlük ve müesseselerimiz amacıyla yeni tıpkısı düzgü kadrosu çalışması yaptırılmıştır. Bu mesai böylece marjinal için 11 bin 500, yerüstü üzere 2 bin 500 olan bütün 14 binlik grup, kullanılmamış haliyle muhalif üzere 8 bin 750, yerüstü amacıyla 2 bin ve toplamda 10 bin 750 olarak önerilmiştir.”‘200 SAATLİK KAYRAN ALTI VE VADI ÜSTÜ İŞE UZLAŞMA KURSU VERİLMEKTEDİR’Kiraz, milletvekillerinin, son kazada martir olan işçilerin canlı olduğu ve tecrübelerinin olup olmadığına yönelik sorulara, çokça alçak işlerde çalışmaya bidayet yaşının talimatname gereği 18 olduğunu belirterek, “Yıpranmamış işe başlayan çalışanlarımıza işe başlamadan önce İş Sağlığı Güvenliği ve Yetişek Ofis Başkanlığı koordinasyonunda yekpare müesseselerimizde mevcut gelişim güvenliği birimlerince 200 saatlik, düz altı ve saha üstü işe neva kursu verilmektedir. Bu kurs tamamlandıktan bilahare mevzuatta ve şişman gelişim sözleşmelerinde geliştirme kursları, aksiyon sağlığı ve güvenliği eğitimi başlığı altında yılda bildirme bir iki 2 iş günü, 16 saat hareket sağlığı güvenliği yönünden beceri ve mesleksel eğitimler verilmektedir” açıklamasında bulundu.Eskimemiş işe giren çalışanların, yırtıkça birlikte rezerv yerine işe başladıklarına özen calip Kiraz, “Yedeklikten ustalığa terfi edebilmeleri için 6 ay çalışmışlık gerekir. 6 kamer rezerv adına çalışanların yetişek gördükten sonradan girdikleri sınavda muvaffakiyet göstermesi yerinde ustalığa feyiz ederler. Arkadaşlarımızdan 7’si 14 almanak tecrübeye sahip, 1’i 8 almanak tecrübeye erbap, 3’ü 7 almanak tecrübeye cemaat, 31’i 4 yıllık tecrübeye eş” değerlendirmesinde bulundu.AMASRA MÜESSESİNE ALINAN TAKIM SAYISI Kiraz, milletvekillerinin “Müesseselere en son hangi zaman, ne sayılarda mühendis alımı yapıldı? Eldeki işlemler acep öz uzmanlık alanında çalışıyor muydu?” şeklindeki sorulara ise, “Genel yatırım ve finansman programı çerçevesinde, akıbet 10 yılda Hazne ve Maliye Bakanlığınca müesseselerimizde çalıştırılmak amacıyla, mühendislik fakültesi mezunu, branşlarda 199 kişinin 399 sayılı Yasa Mesabesinde Kararname’ye bağımlı, kontratlı personel statüsünde mühendis pozisyonunda açıktan atanmasına izin mevdu ve idare kurulumuzun kararı sonrasında müesseselerimizde göreve başlamışlardır. 2022 yılında 15’i beyaz zehir mühendisi kalkmak için; 35 mühendis, 8 teknik adam, hep 43 teknik eleman Amasra müessesine alınmıştır” bilgisini paylaştı.’İŞÇİLER, ‘PANO AYAK ÜRETİM’ GÖRÜŞME ÜNVANINDA ÇALIŞMAKTADIR’Kiraz, eroin işçilerinin işe alınmalarına ilgili, “İşçilerimiz genelde işe alındıkları ‘pano bacak üretim’ görüşme unvanında çalışmaktadır. Müesseselerimizin ihtiyaçları doğrultusunda ‘pano kiç istihsal’ işçilerimizden üretime apotr canip sanatlar olan hazırlık, tamirat tarama ve transport sanatlarına geçici konuşma değişimi yapılarak çalıştırılmaktadırlar” dedi. AMASRA MÜESSESİNDE MÜHENDİSLERİN TECRÜBELERİKiraz, mühendislerin tecrübelerine ilgilendiren da şu bilgileri paylaştı: “Kurumumuzda büyüklenme müdürü, gurur müdür muavini, işletme müdürü kadrolarına atanabilmek için 657 az Fehamet Memurları Kanunu’nun 68’inci maddesindeki 10 almanak deneme, yeryüzü beş altı 2 yılı kurumda kalkışmak amacıyla, amme ve hür teşebbüs toplamı, taşıması gerekmektedir. Ayrıksı yandan; önder, başmühendis, ustalık lider ve bölüm müdürü kol pozisyonları amacıyla ise Amme Çekicilik ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Şöhret Değişikliği Esaslarına Dayalı Genel Yönetmelik doğrultusunda, kurumumuzca hazırlanan, kurumumuz personeline Görevde Yücelme ve Titr Değişikliği Yönetmeliği hükümlerine göre mukayyet ve sözlü imtihan sonrası atamalar yapılmaktadır. Bahse bahis yönetmelik mucibince, mukayyet bakım alımı tarafından üniversiteler vasıtasıyla yavuklu imtihan istenerek çalım tarafından yapılmaktadır.”Adayların, bağlanmış ve aday sınavlara bilcümle yönetsel mevzuat dışında, 6331 sınırlanmış İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve buna mecbur yönetmelikler, Kurumca yayınlanan ayrıksı talimatname, direktif ve genelgeler, Eroin Kanunu’yla ait mevzuat konularından hazırlanarak sınava girdiklerine dikkat calip Kiraz, söz konusu sınavın 2021 yılında yapıldığını söyledi.İŞYERİNİN DURDURULMASI Kiraz, “Bataklık Gazı oranının yüzdelik 2’nin konusunda çıktığında gelişim yeri durdurulmasıyla ait aynı şeyiniz oldu mu?” sorusuna, eroin iş yerlerinde hareket sağlığı ve güvenliği yönetmeliğinin bu hususu düzenlediği cevabını verdi. Kiraz, yüzdelik 2’den çokça bataklık gazı tespit edilen ocaklarda yahut karı kısımlarında çalışanların kurtarılması ve grizunun temizlenmesi dışında say yapılmadığına özen çekerek şöyle bitmeme etti: “Kurumumuz Merkezi İzleme Sistemi Yönergesi’nde bile ‘bataklık gazı 1’inci alarm seviyesine ulaştığında merkezi izleme istasyonu personeli gaz geliri olan gelişim yerlerini arayarak sebebini sorgular ve çalışanları uyarır. Metanın yüzde 1,5 seviyesinde elektrikli ekipmanların enerjisi kendiliğinden devir kesiciler vasıtasıyla kesilir, henüz sonradan sırasıyla ilişik eş servis mühendisi, pres hareket güvenliği yahut ilişkin saksı mühendisi yahut dideban mühendisi arayarak selen verir. 2’nci alarm seviyesine ulaştığında merkezi izleme sistemi personeli o hareket yerini derhal arayarak çalışanların bozulmamış havaya incizap talimatını verir, sonraları acil kapsam iletişim şemasında tamlanan çizin çizin brifing yapar’ denilmektedir. İşin durdurulması ocağın tümünde değil, gazın yükseldiği kısımlarda ayak tabanı, keriz ve bir yerlerde uygulanır. Bununla alakadar hem rapor defterlerimizden görsellerimiz var hem de kayıtlı telefonlarımızdaki ses kayıtlarımız var.”Kiraz, donuk durumda yapılan uygulamalarla ilgilendiren komisyona Amasra ilkin tutmak üzere eroin ocaklarına ilgili curcunalı kaydı de dinletti.Kazanın gerçekleştiği aktarılma kayıtların olup olmadığına ilgili sorulara Kiraz, “Bilcümle kayıtlar, merkezi doğal gaz izleme sistemindeki kayıtlı telefondaki tekmil kayıtlar var, onlar de ait makamlara teslim edildi. Savcılığa verildi” dedi.Kiraz, yarkurul üyelerinin ilçe anına ilgilendiren ustalık sorularına da karşılık verirken, alarm sisteminin kuşkusuz çalıştığını görsellerle anlattı.ARIZALI FAN Fenomen yerini havalandıran 4 pervaneden 1’i arızalı olduğuna ait sorulara Kiraz, “Bu soru da mahiyeti bakımından aksiyon atak, tertip düzeni bağlamında soruşturmayı işleyen makamlarca açıklığa kavuşturulması gereken tıpkı husustur” dedi.Olay gününe ilgili komisyona ses kayıtlarını dinleten Kiraz şu bilgileri verdi: “Patırtılı ve doğal gaz takip teknikeri ile görüngü yerindeki nezaretçi görüşüyor. Diyor ki, ‘vantüp yırtıldı, yapıldı, tamir edildi, arına normale ulaşıyor’ fakat arızalı konuşulan, medyada yansıyan engebeli pervaneyle ait birlikte konuşma var, ‘Pervane çalışmıyor ama gaz değerlerinde tıpkı kıpırdama bulunmayan. Bu üstelik bileziği intişar, vardiyada yapılacak’ diyor. Konuşulan bahis on ansızın sonraları veya on bir buçuktan sonraları pervanenin 1 tanesinin arızalı olduğu ve bu nedenle gazın yükseldiği kabilinden tıpkı tabir kullanılmaktadır. Fenomen bile 18.00’dahi olduğuna bakarak 18.09’bile baktığımız ahit grafiğe yani saat on ikiden itibaren olay saatine büyüklüğünde 18.00’e büyüklüğünde grafikte hiçbir itila namevcut. Yani fan arızası veya çalışmamış olsa bile 3 modül pervane yeteri miktarda havalandırdığını ve doğal gaz değerlerinde bire bir kıpırdama olmadığı bu kayıtlardan de görülecektir.”Türkiye Maden Kömürü Karadon Çalım Müdürü Fazlı Uncu bile komisyona eroin ocaklarının elbet çalıştığına ait maharet sokum yaptı.

Türkiye Taşkömürü Kurumu Takım Mühendisi Haci Mehmet Bardız,  Amasra’dahi kim beyaz zehir ocağının yapısıyla ilgilendiren bilgileri paylaştı.