2022 yılına ait tarımsal bindi ödemelerine ilgili Cumhur Reisi Kararı, Resmi Gazete’birlikte yayınlandı. Buna bakarak; Türkiye Ekincilik Havzaları Istihsal ve Tutma Modeli kapsamında buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale amacıyla dekar başına 75 lirası süt, 46 lirası basılmış oluşmak amacıyla 121 teklik destek sağlanacak. Yaş çay üreticilerine kilogram başına verilecek prim ödemesi 13 kuruştan 30 kuruşa yükseltildi. Uzvi basma ve organik tarım ile dolgunca tarım desteklerinde ise artım yapılmadı. Destek ödemeleri 2023 yılında yapılacak.
“2022 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemeler ve 2023 Yılında Uygulanacak Basma ve Sertifikalı Nesil Kullanım Desteklerine İlişkin Cumhur Reisi Kararı”, Resmi Gazete’de yayınlandı. Karar, 1 Familya 2022 tarihinden geçerli olmak amacıyla zaman itibariyle yürürlüğe girdi.
Buna bakarak, Dikici araç Sistemi’ne (ÇKS) karışma olan çiftçilere dekar başına buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale üzere 75 lirası mazot ve 46 lirası basılmış koyulmak amacıyla toplam 121 lira destek verilecek.
EN FAZILETLI IFA PAMUK VE ÇELTİKTE
Dekar başına bildirme faziletkâr destek ödemesi iğ ve çeltikte olacak. Buna bakarak, cehre ve çeltik üretenlere dekar başına 250 teklik mazot ve 21 liralık basılmış desteği kalkışmak amacıyla toplamda 271 liralık; nohut, zayıf fasulye ve yasmık üretiminde dekar başına 75 teklik süt ve 21 teklik matbua desteği girmek için 96 liralık; patates ve soya fasulyesi üreticilerine dekara 125 lira mazot ve 21 teklik basılmış almak üzere 146 liralık; muhit ayçiçeğinde dekara 88 teklik süt ve 21 teklik gübre desteği oluşmak üzere toplanmış 109 liralık destek ödemesi yapılacak.
Dane mısır ve fındık ve değişik ürünlerde süt desteği dekara 62 lira, basma desteği 21 liralık girmek için 83 teklik, kanolada dekara 88 lira süt ve 21 liralık tezek desteği oluşmak amacıyla mecmu 109 liralık, aspir üzere dekara 76 lira motorin ve 21 teklik basılmış oluşmak amacıyla 97 lira bindi ödenecek.
Kuru soğan, yaş çay ve zeytinde dekara 63 liralık mazot ve 21 lira gübre olmak üzere 84 liralık, yem bitkilerinde dekara 94 teklik süt ve 21 lira tezek desteği ile 115 teklik destek ödemesi yapılacak.
NADAS İÇİN DEKAR BAŞINA 38 LİRA SÜT DESTEĞİ SAĞLANACAK
Tarım destekleri kapsamında nadasa bırakılan arazilere dahi bindi sağlanıyor. 2022 yılı destekleri kapsamında, nadasa bırakılan ekincilik arazileri üzere 38 teklik motorin desteği verilecek.
ORGANİK BASILMIŞ DESTEĞİ ARTMADI
İlk yol 2019 yılında ödenmeye başlanan merhametsiz örgensel-organomineral gübre desteği kapsamında organik basma kullanan çiftçilere sunulan bindi miktarı değişmedi. Uzvi basma kullanan çiftçilere 2022 üretim yılı amacıyla dekara 20 liralık bindi ödenecek.
TOPRAK ANALİZ DESTEĞİ 40 LİRADAN 50 LİRAYA ÇIKTI
Arazi Çözümleme Desteği, asgari 50 dekar ve gövde tarım arazilerinde, ilave temas 50 dekara kadar bir çözümleme amacıyla Tarım ve Orman Bakanlığı’nca mezun Yer Çözümleme laboratuvarlarına analiz başına sabık sene 40 teklik olan bindi 50 liraya çıkarıldı.
ORGANİK TARIMDA DESTEK ARTIŞI YOK
Üç kategoride ödenen organik ekincilik desteğinde seçme artım yapılmadı. Bir Numara kategoride ferdî eser sertifikası ile üretim yapanlara güzeşte sene olduğu kabilinden dekara 100 lira, tıpkı kategoride müstahsil grubu iz sertifikasıyla üretim yapanlara 50 teklik ödenecek. İkinci kategoride bireysel ürün sertifikasıyla istihsal yapanlara 40, grup sertifikasıyla istihsal yapanlara 20 teklik, üçüncü kategoride ise dekara 10 teklik bindi ödenecek.
İYİ TARIM DESTEĞİNE ARTIŞ YAPILMADI
İyi ekincilik desteklerinde da herhangi bir artım yapılmadı. Güzeşte yıl olduğu gibi mebzul tarım uygulamalarında dekar başına 150 lira ile 10 liralık ortada değişen oranlarda destek ödemesi yapılacak. Arıcılık Pusat Sistemi ve Örgensel Tarım Vukuf Sistemi’ne kayıtlı, organik statüde bulunan kovanlar üzere temiz yetiştiriciliği fail çiftçilere kovan başına 15 lira destek verilecek.
ZEYTİN REHABİLİTASYONU DESTEĞİ DEKAR BAŞINA 100 LİRA
Fındık üreticilerine alan bazlı gelir desteği kapsamında, belirlenen yerlerde yapılan üretimde dekara 170 teklik namına ödenecek. Tiran örgensel-organomineral tezek desteği kapsamında dekara 20 liralık destekleme ödemesi yapılacak. Anadan Görme zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu desteği kapsamında dekara 100 teklik destek verilecek.
AYIRT ÖDEMESİNDE 18 ÜRÜNDEN HEMEN YAŞ ÇAY DESTEĞİ ARTTI
Fark ödemeleri kapsamında belirlenen havzalarda yetiştirilecek mahsulat amacıyla verilecek destekler de belirleme edildi. Buna göre, 2022 üretim yılında prim desteği yerine adlandırılan fark ödemesinde 18 üründen elden gözyaşı çay desteği 13 kuruştan 30 kuruşa çıkarıldı. Özge ürünlerde destek artışı yapılmadı. 2020 ve 2021 istihsal yılında olduğu üzere 2022 yılında bile periferi günâşık, cılız fasulye, nohut, mercimekte kilogram başına 50 kuruş bindi verilecek. Kütlü pamukta kilogram başına 110 kuruş, soyada 60, kanolada 80, aspirde 55, kuş yemi mısırda 3, buğday, rüşvet, çavdar, tritikale ve çeltikte 10 kuruş, zeytinyağında 80 ve dane zeytinde 15 kuruş terviç primi ödemesi yapılacak.
SU SIKINTISI OLAN BÖLGELERDEKİ ÜRETİME AYIRT ÖDEMESİNE İLAVE YÜZDELIK 50 DESTEK ÖDENECEK
Bu arada, su kısıtı olan bölgelerde nohut, yasmık ekenlere sunulan ayırt ödemesine ilave yüzdelik 50 bindi ödenecek. Damlama sulama ile sulanan alanlar dünya dane mısıra sübvansiyon ödemesi yapılmayacak.
HAVZA DIŞINDA ÜRETİM YAPANLARA DESTEK YOK
Cumhur Reisi Kararı gereğince, Türkiye Tarım Havzaları Istihsal ve Terviç Modeli kapsamında desteklenen ürünlerin kesim dışında yetiştirilmesi yerinde belirlenen ürünlere mazot, matbua, ayırt ödemesi, ev içi sertifikalı döl tasarruf, ağızotu bitkileri ve fındık alan bazlı dirimsel desteği verilmeyecek.
YEM ÜRETİCİLERİNE HASAT KAYDIYLA DESTEK SAĞLANACAK
Ekincilik Havzaları Istihsal ve Terviç Modeli kapsamında yemleme bitkileri desteğinde ÇKS’ye kayıtlı arazileri üzerinde anif yemleme göndermek üzere çokça yıllık ve tek almanak yemleme bitkileri ekimi yapan üreticilere ürünü hasat etmeleri kaydıyla bindi sağlanacak.
Yem bitkileri üretim desteği, dekar başına almak için korunga için 90 liralık, yegâne yıllık yemleme bitkileri için 60 teklik, silajlık ekilişler (etki/kuru) için 60 teklik, yapay çayır mera için 150 liralık, haddinden fazla almanak yem bitkilerinde düzensiz olanlar amacıyla 90 teklik, kuru olanlar amacıyla birlikte 40 teklik ve silajlık ekilişler amacıyla 100 liralık olacak.
Yer şeş sularının sıkı seviyede ve su kısıtı olduğunun Ekincilik ve Orman Bakanlığı’nca tayin edildiği havzalarda bu yıl ekilen yem bezelyesi, fiğ, Macar fiği, burçak ve mürdümük amacıyla yemleme bitkisi desteğine arttırma yüzdelik 50 destek verilecek.
BUZAĞI BAŞINA 500 LİRA BINDI
Hayvancılık alanında, programlı aşıları evet, 4 ay ve vücut yaşta, ilkine buzağılama yaşı en fazla 960 bölüm yahut son iki buzağılama arası sunma aşkın 600 dolaşma olan ineklerin doğan buzağıları amacıyla hayvan başına 500 teklik destek sağlanacak.
Dert, Ardahan, Artvin, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kars, Muş, Ordu, Rize, Sivas, Şırnak, Trabzon, Tunceli ve Van’da doğan buzağılar amacıyla arttırma 200 teklik ödenecek.
Döl Kontrolü Protokolü kapsamındaki boğalardan, müstear tohumlama sonucu doğan buzağılara arttırma 100 lira destek ödenecek.
Buzağı bindi şartlarını karşılayan buzağı başına ifa vahit miktarlarının 20 başa büyüklüğünde tamamı, 21-100 başa kadar yüzdelik 75’i, 101-500 mir amacıyla yüzdelik 50’si ödenecek.
DİŞİ MANDALAR İÇİN 500 LİRA DESTEK
Dişi mandalar üzere 500 lira, cins kütüğüne kayıtlı calip mandalar üzere ilave 300 teklik, programlı aşılarının tamamlanması kaydıyla 4 ay ve gövde malaklar amacıyla 500 liralık, soy kütüğüne mukayyet malaklar amacıyla birlikte ilave 300 teklik, eğreti tohumlamadan doğan malaklara antrparantez arttırma 500 liralık destek ödenecek.
Islah gayeli süt mazruf analizi yapılan ve bakanlıkça belirlenen benzin nitelik kriterlerini sağlayan suni tohumlamadan doğan akman sütçü yahut toplanmış ırk beher akıllı amacıyla 100 liraya büyüklüğünde bindi verilecek.
En birkaç 1 çıban, sunma aşkın 50 çıban düve (camız karışma) alımına üstelik bakanlıkça belirlenecek düve bedelinin yüzdelik 40’ı elverişsiz içinde zade ve düve merkezlerinden gerçekleştirme edilen düvelere ise yüzde 50’si büyüklüğünde sübvansiyon ödemesi yapılacak.
HASTALIKLARDAN ARİ İŞLETME DESTEĞİ 600 LİRA
Hastalıklardan cavlak işletme desteği, maya boğalar dışındaki 6 ay beden yaştaki koca zooloji aut, kül sığırlar üzere efsanevi sahiplerine 600 teklik ifa gerçekleştirilecek.
Ari sığır başına ifa birim miktarları 500 başa kadar tüm, 501 temel ve cisim için yüzdelik 50’sine denk mevrut tutarın ödenmesi aracılığıyla uygulanacak. Ayrıca Onaylı Benzen Çiftliği Sertifikası’na topluluk işletmelerdeki elbisesiz pres desteği kayran umum sığırlar üzere arttırma 100 liralık bindi verilecek.
Vekillik anahtar sistemlerine kayıtlı, mikro içinde doğma ve besi süresini tamamlamış ayvaz sığırlarını (camız karışma) mevzuatına uygun kesimhanelerde kestiren, Bakanlıkça soy ve nev bazında belirlenecek karkas ağırlığı kriterini sağlayıcı 1-200 sarrafiye üzere (200 sarrafiye dahil) hayvan başına çağ ve ünite eşit üzerinden 500 lira bindi ödenecek.
ÇOBAN BAŞIN İSTİHDAMINA 12 BİN LİRA BINDI VERİLECEK
Küçükbaş hayvancılık desteklemelerinde, sürücü istihdam desteği, 100 esas ve gövde kart koyun inatçı varlığına topluluk işletmelere veya çobanlara 12 bin liralık namına ödenecek.
Damızlık kucak-muannit yetiştiricileri birliklerine organ yetiştiricilerin, Vekillik kayıt sistemlerine kayıtlı kart koyun başına 50 teklik, kart dikbaşlı başına 50 liralık, iri ankara keçisi başına arttırma 20 lira, göçer yetiştiricilerine bilgili koyun gâvur başına arttırma 2 teklik bindi ödemesi yapılacak.
Bir esbak yılın kart kucak-tutturuk desteğini kayran ve sübvansiyon yılında iri kucak direngen sayısını artıran işletmelere, aynı esbak yılın kuzu ve oğlaklarının, sübvansiyon yılında deneyli kucak, keçi vasfına ulaşanlarına Bakanlıkça belirlenen artım oranını aşmamak kaydıyla efsanevi başına 200 lira bindi ödenecek.
İPEK BÖCEĞİ VE TİFTİK YETİŞTİRİCİLERİNE BINDI
Tiftik ve Yapak Tarım As Kooperatifleri Birliği’ne (Tiftikbirlik) mecbur kooperatiflere, Damızlık Kucak Muannit Yetiştiricileri Birlikleri’ne veya Bakanlığa kayıtlı yün el işi tesislerine müstahsil makbuzu karşılığında satan ve Moher Kayıt Sistemi (TKS) Malumat Tabanı’na kaydettiren üreticilere oğlak tiftiğinin kilogramına 70 lira, resülmal tiftiğin kilogramına 60 liralık, tali tiftiğin kilogramına 25 liralık, kontratlı istihsal kapsamında üretilen tiftiğe üstelik ilave 10 liralık ödeme yapılacak.
İpek böceği yetiştiriciliğinde ücretsiz döl sağlayıcı Kozalak Tarım Eş Kooperatifleri Birliği’ne (Kozabirlik), dağıttığı kutu başına 240 liralık, ürettiği gözyaşı ipek böceği kozasını Kozabirlik/kooperatifleri veya canlılık alanı kozadan flatürle ipek çekimi ve el işi olan hükmi şahsiyet vasıflarına erbap işletmelere satan yetiştiricilere, gözyaşı kozanın kilogramına 160 liralık ifa yapılacak.
BİRLİKLERE ÖRGEN ÜRETİCİLERE ARILI KOVAN BAŞINA 20 LİRA
Vekâlet Arıcılık Araç Sistemi’ne kayıtlı, gestalt birliği düzeyinde örgütlenmiş üretici birlikleri ve/yahut üretici birliklerine üye üreticilerine üstelik arılı kovan başına 30, örgen olmayanlara 20 lira, Bakanlıktan istihsal izni almış maya ana arı üreticilerinden satın alıp kullandıkları damızlık arı beyi başına 100 lira bindi sunulacak.
Bakanlıkça programlanan aşılama uygulamaları sonrasında oluşan atıklar üzere efsanevi sahiplerine, büyükbaş efsanevi atıkları için bin 400 teklik, küçükbaş hayvan atıkları üzere 250 liralık atılan desteği, efsanevi hastalıkları ile savaş çerçevesinde Bakanlıkça belirlenen programlı aşılamalar ve hırızma uygulamaları amacıyla uygulayıcılara kocabaş efsanevi başına 2 lira, küçükbaş efsanevi başına ise 1,5 teklik destek ödemesi yapılacak.
ALABALIK İÇİN KİLOGRAM BAŞINA 1 LİRA BINDI
Su ürünleri desteği çerçevesinde 350 bin kilogram karışma, alabalık amacıyla kilo başına 1 lira, kullanılmamış türlere 3 liralık, sınırlanmış bütün üretime 2 lira, kilogram üstü alabalık yetiştirilmesine ve sazana 1,5’ar teklik, midye için kilogram başına 50 kuruş bindi sağlanacak.
10 bin adede büyüklüğünde kuluçkahane damızlık alabalık desteği balık başına 60 liralık, arazi havuzlarda balık yetiştiriciliğine 30 bin kilo karışma kilo başına 2 teklik verilecek.
HAYVAN GENETİK KAYNAKLARININ KORUNMASI DESTEĞİ
Hayvan kalıtım bilimi kaynaklarının durumunda korunması ve geliştirilmesi destekleri kapsamında Bakanlıkça meri projeler üzere yetiştiricilere, büyükbaş koruması amacıyla hayvan başına 1000 lira, küçükbaş korumaya hayvan başına 150 liralık, sığır pedigrili korumaya bin 200 lira, sili korumaya kovan başına 80 teklik, ibrişim kurdu korumaya kilogramda 170 liralık, düzeltme programındaki kucak, direngen ve yavrularına umum elinde reform seçkin sürüde hayvan başına 150 lira, aya sürüde 100 lira, ahali elinde camız ıslahı (bilgili manda), kele ve yıl ortamında doğuran bilgili mandaya hayvan başına 2 bin liralık, sene süresince doğurmayan deneyli mandaya hayvan başına 1200 liralık, damızlığa boşanmak için seçilen yerli sığır (düve/boğa) hayvan başına bin 500 lira, damızlığa ayrılmayan amacıyla bin 300 teklik, maya eş materyale (koç-teke) efsanevi başına elit sürüde 350 lira, aya sürüde 250 liralık destek sağlanacak.
SERTİFİKALI KUMPIR TOHUMU KULLANANA 200 LİRA BINDI
Yurt içi sertifikalı soy sop kullanma desteği çerçevesinde dekara aspir için 10 lira, kanola üzere 30 lira, süsen için 8 liralık, rüşvet, buğday, çavdar, tritikale, yulaf, çeltik amacıyla 50 liralık, ark fasulye, mercimek ve yonca üzere 60 teklik, nohut amacıyla 50 liralık, patates için 200 liralık, fiğ, ağızotu bezelyesi, korunga ve soya fasulyesi amacıyla 45 teklik, kayran fıstığı amacıyla 34 teklik ödeme gerçekleştirilecek.
Sertifikalı fide/dikme kullanım desteği, antep fıstığı, ceviz, badem, gökçe ballıdarı ve aronya üzere 400 lira, armut, ayva, elma, kiraz, nektarin, şeftali, erik, limon, mandalina, portakal, sarıerik, ekşi kiraz, zeytin, özge sonuç türleri ve asık (nar ve muz dünya) amacıyla 280 liralık, sertifikalı çilek fidesi ile bostan tesisi amacıyla üstelik dekar başına 400 lira olacak.
Yurt zarfında sertifikalı çocuk üreten/ürettiren ve sertifikalandıran, mikro süresince satışını gerçekleştiren, Vekâlet marifetiyle yetkilendirilmiş tohumculuk kuruluşu kabul edilen ÇKS’ye kayıtlı çiftçilere bu sene ürettikleri türlü sertifikalı tohumluklarla orijinal/anne ve üstü tohumluklara da türüne göre kilo başına 0,1-5 lira sınırlı içi sertifikalı sulp istihsal desteği ödemesi yapılacak.
Sertifikalı aşılı ağaç başına 0,5 teklik, aşısız ağaç başına ise 0,25 teklik destek sağlanacak.
ÇİFTLİK SAYMANLIK VERGİ AĞINA KAYITLI 6 BİN İŞLETMEYE, İŞLETME DESTEĞİ
Kom Muhasebe Vukuf Zıkkım Sistemi’nin 81 ilde uygulanmasına bitmeme edilecek ve güzeşte sene pusat altına alınan 6 bin işletmeye, pres başına 600 liralık ödenecek.
Tarımsal neşir ve müşavirlik desteği olarak, Bakanlıkça yetkilendirilerek zirai neşir ve müşavirlik hizmeti sunan başıboş tarım danışmanları ile ziraat odası ve yetiştirici örgütlerinde sunma aşkın 5 ekincilik danışmanı oluşmak amacıyla istihdam edilen beher tarım danışmanı üzere 72 bin lira ödenecek. Ödemeler değer 2 epizot halinde gerçekleştirilecek.
