HALİL İBRAHİM SİNCAR/ŞAHİN SEÇEN – Türkiye’nin tarımsal üretimde eke merkezlerinden Mardin Ovası’nda hasadına başlanan pamuk, kalitesi ve verimiyle şimdiden üreticiyi mutlu etti.
Güneydoğu Küçük Asya Bölgesi’nin balaban tahıl merkezlerinden 3 milyon dönümlük Mardin Ovası’nda cehre hasadı başladı.
Tarım ve Orman İl Müdürlüğü yetkililerinden alınan bilgiye göre, geçen sene 59 bin 541 dekar alanda 33 bin ton iğ üretimi yapılan ovada bu sene 40 bin tondan fazla rekolte bekleniyor.
Günün önce ışıklarıyla başta Kızıltepe kalkışmak için Derik, Nusaybin ve Artuklu ilçelerindeki iğ tarlalarına giren biçerdöverler, devir boyu hasat yapıyor.
Toplanan iğ, Kızıltepe’deki 5 çırçır fabrikasında temizleniyor. Lifi tekstilde, çekirdeği yağ sanayisinde, küspesi hayvancılık sektöründe tor konu yerine geçer not iğ, Türkiye’nin bir nice iline gönderiliyor.
“Mahsul bu sene ferah”
Suriye sınırına andıran kırsal Doyuran Mahallesi’nden yetiştirici Ahmet Kılıç, AA muhabirine, dededen kalma topraklarda alelumum buğday, akdarı ve cehre yetiştirdiklerini söyledi.
Geçen sene nadasa bıraktıkları topraklara bu sene cehre ektiklerini ifade eden Kılıç, iğ üretiminin oldukça zahmetli olduğunu dile getirdi. Tığ, “Iğ, ektiğimiz ant mütenevvi mikroorganizmaları toprağa bırakıyor. Yerey canlanıyor, rahatlıyor. Pamuğu hasat yazar hesabına buğday ektiğimizde verimde yüzdelik 30-40 artım sağlanıyor. Bu birlikte çiftçiye ekstra algı almak. Verim bu sene gayet bol. Parafin kızıl yüzümüzü güldürdü. Iğ tıpkı zamanda toprağı dinlendiriyor, canlandırıyor. Beyaz Zehir altın ekmeye bitmeme.” dedi.
Diyarbakır’dan iğ hasadı amacıyla Mardin’e gelen biçerdöver operatörü Nuri Kandemir birlikte sabahleyin erkenden tarlalara girerek hasada başladıklarını, çiftçinin karşı terinin heba olmaması amacıyla maksimal mücahede gösterdiklerini belirtti.
Kandemir, “Bu sene sıcaklıklar faziletkâr olduğu için mahsul üstelik domuzuna.” ifadesini kullandı.
“Dönüm başına 650 kilograma büyüklüğünde yayın aldığımız oluyor”
Kızıltepe’de 15 yıldır pamuk üretimi işleyen ve çırçır fabrikası işleten Pahal Timurağaoğlu de güzeşte yıla oranla mahsul ve kalitedeki artışın üreticileri mutlu ettiğini, dönüm başına tahminî 150 kilo artım yaşandığını dile getirdi.
Timurağaoğlu, “Dönüm başına 650 kilograma kadar yayın aldığımız oluyor. Geçen sene 500 kilo civarındaydı. Bu yıl elan bereketli.” diyerek konuştu.
Ovada yetiştirilen ve fabrikaya getirilen pamuğu nitelik ve cinsine bakarak sınıflandırdıklarını anlatan Timurağaoğlu, pamuğun elan sonradan aşamalı kendisine işlendiğini söyledi.
Timurağaoğlu, 30 bin ton kapasiteli fabrikada almanak tahminî 15 bin titrem cehre işlediklerini belirterek şunları kaydetti:
“Gelen cehre tasnif ediliyor. Keyfiyet ve çeşidine göre değişik depolara gönderiliyor. Pamukta yüzde 40 elyaf, yüzde 55 çiğit (iğ çekirdeği) var. Çiğidi yağ fabrikalarına elyafı bile ip fabrikalarına gönderiyoruz. Fabrikamızdan sâdır pamukların alıcısı çok. Pamuğun içindeki biberli elyafı aldığımız üzere ip fabrikaları pamuğumuzu tercih ediyorlar.”
Hasadın kısaca 40 ahit sürdüğünü dile getiren Timurağaoğlu, geceleyin yapılan hasadın pamuğun kalitesini damarı bozuk etkilediğini anlatım etti. Timurağaoğlu, çiftçilere müteveccih kendisine, “Akşam biçilmesi kaliteyi bozuyor. Kaliteden vazgeçmesinler. Kabil az çok tarih biçmeye çalışsınlar. Pamuğun kalitesi akıl fiyatı üstelik düşüyor.” dedi.
