İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, “Çağcıl aynı afet yönetiminden ne olması gerekiyorsa bugün Türkiye’de var. Size deprem yahut dominant olmayacağının sözünü veremeyiz. Kimse veremez, ama ayrımsız elan kimsenin ‘Nerede bu azamet?’ demeyeceğinin sözünü veriyoruz.” dedi.
Soylu, toplumsal iletişim araçları hesabından, İçişleri Bakanlığı Facia ve Evgin Format Yönetimi Başkanlığının (AFAD) çalışmalarına ilişik açıklamalarda bulundu.
Dünyada facia riski yer erdemli coğrafyalardan birinde yaşadıklarını tamlayan Aristokrat, gündüz süresince depremlerle, sellerle, heyelanlarla sınandıklarını ve haddinden fazla nazik acılar yaşadıklarını dile getirdi.
“Yaşanan gelişigüzel afette vatandaşlarımız doğru ve tıpkısı o büyüklüğünde birlikte yara tıpkısı istifham sordu, nerede bu fehamet?” ifadesini kullanan Aristokrat, şöyle bitmeme etti:
“Bu soru, facia yönetimine bakışımızı değiştirdi. Türkiye’nin facia geleceğini değiştirdi. 2011’deki Simav ve Van depremleri, 2020’deki Elazığ ve Malatya depremi, Bingöl Karlıova, İran merkezli Van Başkale depremi, İzmir depremi, Giresun hâkim felaketi, 2021 yılındaki Rize-Artvin yeğin afeti, Kastamonu-Sinop-Bartın yeğin afeti, Adana, Mersin, Antalya, Muğla orman yangınları. Bu sene yaşanan orman yangınları, hepsinde çap oradaydı. AFAD ekipleri, AFAD koordinasyonunda kamunun bilcümle kurumları ve kuruluşları, birlik bakanlıklar, sivil topluluk kuruluşları, Kızılay, polis güçleri, jandarma, Ihtişam Akarsu İşleri, karayolları, Yer Şehircilik, İller Bankası, Türk Silahlı Kuvvetleri, Yaka Düzenlilik Komutanlığı, İl Hususi İdareleri, belediyeler, itfaiyeler, tek karmaşa ve tek rötar yaşanmadan devlet oradaydı.”
2020 Elazığ depremine çabucak 7 bin 574 personelle müdahale edildiğini aktaran Soylu, “35 bine mümasil çerge gönderdik. İzmir depreminde çadırlar, konteynerler, 10 bini aşkın personel, 1500’e yakın araçla hep alay malay oradaydık. 2021 yılındaki Muğla orman yangınında 13 bin personelle, Mersin Ağacı yangınına 726 personel, ayrımsız zamanda helikopterler, arazözler…” dedi.
“Vatandaşımıza tek şeyin sıkıntısını veya eksikliğini çektirmedik”
Gün Batısı Karadeniz hâkim felaketine 1500’e mail araç, 12 bine yakın personel, 26 helikopter, korvet, 14 deniz boyu düzenlilik botuyla müdahale edildiğini hatırlatan Aristokrat, Adana orman yangınında ise yalnız 3 bin 222 tahliye gerçekleştirildiğini bildirdi.
“Antalya orman yangınında uçaklar, helikopterler, arazözler, iş makineleri gine 10 bine mümasil personel, bine yakın şalter ve itfaiye aracı araçları, vatandaşımızın ve ormanlarımızın beraberinde oldu” bilgisini üstelik paylaşan Nazır Aristokrat, şu açıklamalarda bulundu:
“Artvin ve Rize başat afetinde 568 vatandaşımızı boşaltma ettik. Yine binlerce personel esasen 1500’e andıran araçla afete engelleme ettik. Hep bu saydığım ve sayamadığım, battaniye dağıtmaktan tutun, 3 defa hamam yemek çıkarmaya büyüklüğünde stabil çok hareketlilik yaparken hiçbir karışıklık, ihtişam yerine hiçbir panik yaşamadık. Afetzedeleri yeri geldi helikopterle çatıdan aldık. Yeri geldi şayet ayrımsız köy iskân yerinde elektrik yoksa oraya helikopterle elektrik üreteci indirdik, günlük derman, atlatmak, azık getirdik. Yeri geldi kıran düzenlilik gemileri ile kıyıdan tahliyeler yaptık. Hangi otağ hangi battaniye hangi soba ne SAVUŞMAK hangi ruba, vatandaşımıza tek şeyin sıkıntısını yahut eksikliğini çektirmedik. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın yönettiği tek afette Tanrı’a çokça şükür ‘Nerede bu izzet?’ cümlesini on paralık duymadık. Onun hesabına biricik tıpkısı bütün duyduk, Tanrı devletten ve milletten razı olsun.”
“Bu noktaya nasıl geldik?”
“Olur bu noktaya elbet geldik?” sorusunu soran İçişleri Bakanı Aristokrat, 2009’birlikte Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın vizyonu ve talimatlarıyla AFAD Başkanlığını kurduklarını bildirdi.
Böylece, facia yönetiminde yepyeni bir izlem oluşturduklarını vurgulayan Aristokrat, “Vakit Kaybetmeden enkazdan hayat yetirmek değil, kıran öncesi, afet hatıra ve kıran sonrası düzeltme namına bütüncül aynı kıyamet yönetimi oluşturduk.” dedi.
Kıran öncesi hazırlık amacıyla çalışkan kampanyalar yaptıklarını tamlayan Aristokrat, 2020’nin kıran tedbir yılı olduğunu hatırlattı.
Aristokrat, geçen yılı de facia eğitim bilimi yılı car ettiklerini anımsatarak, 56 milyon kişiye kıyamet farkındalığı ile ulaştıklarını söyledi. 2022’yi ise manevra yılı kendisine car ettiklerini bildiren Vekil Soylu, 51 bini ekol tatbikatı kalkışmak amacıyla 57 bin 400 manevra yaptıklarını dile getirdi.
Erzurum Kış Tatbikatı, Trabzon’birlikte baskın ve çılgın tatbikatı, Antalya’birlikte orman yangını tatbikatı, Kütahya’birlikte eroin tatbikatı, İstanbul Kağıthane’birlikte hareket tatbikatı ve bir nice bakir tatbikatı bu sene süresince gerçekleştirdiklerini nâkil Icra Vekili Aristokrat, kasım ayı amacıyla da “Türkiye Zelzele Andaç Tatbikatı”nı planladıklarını bildirdi.
Hazırlık anlamında çokça özel ayrımsız akademik emek gerçekleştirdiklerini anlatan Soylu, 81 ilin bütün risklerini gözeterek, seçkin ilde riziko azaltma planlarını tamamladıklarını söyledi. Bunları hem akademisyenlerle hem kamu vasıtasıyla uygulayıcılarla, üniversitelerle ve domestik yönetimlerle bilcümle alay malay gerçekleştirdiklerinin altını çizen Soylu, demincek da bu planların strateji ve yorum ayağını yürüttüklerini kaydetti.
Öte yandan facia engelleme kapsamında da makro çalışmaları olduğunu tamlayan Aristokrat, değme şeyden önce Türkiye Facia Engelleme Planı’nı oluşturduklarını ve bunu sürekli kendisine güncellediklerini vurguladı.
Serencam 3 yıldaki tekmil afetlere bu traksiyon çerçevesinde engelleme ettiklerini ve hiçbir sorun yaşamadıklarını ifade eden Soylu, Türkiye Afet Müdahale Planıyla amme ve sivil toplumun bilcümle gücünün, afet anında yegâne tıpkısı cisim kadar ahenk zarfında çalıştığını söyledi.
“Gönüllü sayısı 562 bine ulaştı”
Öte yandan, AFAD Hasbilik sistemini kurduklarını ve gönüllü sayısının 562 bine ulaştığını söyleyen Aristokrat, “Tıpkısı apayrı yeniliğimiz arama istirdat ekipleri ile ilişkin. Bu ekiplere eğitim bilimi verilip AFAD çatısı altında seçkin biri akredite edildi. Halen Türkiye’de akreditasyon almış kontrol istirdat ekibi sayısı 61. Polisimizin TEMIZ taharri istirdat, jandarmamızın Jandarma Arama Kurtarma timleri var.” diye niteleyerek konuştu.
Toplam personel sayısını yükselttiklerini, 81 devlet müdürlüğünde 27 lojistik, 54 da destek deposu bulunduğunun altını çizen Bakan Soylu, şunları kaydetti:
“Bunun haricinde aksiyon makinelerimiz ve araçlarımız var. Depolarımızda tek eksiğimiz olmadığı üzere buralardaki malzemeleri galiba periyotlarla yeniliyoruz. Üçüncü olarak de kıyamet sonrası iyileştirme çalışmalarımız var. Artık konteynırlar, otağ kentler alelacele onların yerini düz afetzedelere bir numara yılında evlerini doğrulama etmeye başlıyoruz. Afetlerin süratle peşi sıra nakdi yardımlar, hasar ödemeleri, hasar tespitleri tehirsiz gerçekleştiriliyor. Akıbet 3 yıldaki yangın ve sellerden kontekst mecmu 617 milyon lira hasar ödemesi yaptık. 83 bin afetzedeye 488 milyon nakdi arkalama, katabolizma ve çöküntü kaldırma için 98 milyon ve direnç duvarları üzere doğrusu şanlı harcamalar gerçekleştirdik.
58 bin 320 adet kıyamet konutunun inşaatına başladık. Mekân ve Kentçilik Bakanlığımızla TOKİ ile 31 bin 133 konutun doğruluk sahiplerine teslimatını yaptık. 21 bin 905 konutun inşaatına bitmeme ediliyor. Türkiye Facia Risk Kısıntı Planı (TARAP), Türkiye Kıran Müdahale Planı (TAMP) ve Türkiye Facia Sonrası İyileştirme Planı (TASİP). Adımlarımızı bu 3 çekim çerçevesinde atıyoruz ve akıbet alıyoruz. Bunun yanında vatandaşlarımıza yapışık AFAD cümbüşlü kadar uygulamalarımız, facia yönetimini kolaylaştıran AYDES kadar dijital madun yapılarımız var. Gündeş bir facia yönetiminden hangi olması gerekiyorsa bugün Türkiye’da var. Size yer sarsıntısı veya hâkim olmayacağının sözünü veremeyiz. Kimesne veremez, amma bire bir daha kimsenin ‘Nerede bu celal?’ demeyeceğinin sözünü veriyoruz.”
