ÇANKIRI Karatekin Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hüdayi Ercoşkun’un, Çankırı ve Kırıkkale’nin Akkuş ilçesinde çıkarılan kaya tuzları ile ait ilmî makalesi, uluslararası saygınlığı bulunan ‘Food Additives and Contaminants’ dergisinde yayımlandı. Doç. Dr. Ercoşkun, Yaptığımız çalışmalarda gördük ki Çankırı kayaç tuzu ve Sapan tuzu acun çapındaki bildirme bozulmamış tuzlardan birisi. Bu gerçeği, bu makaleyle kanıtlama etmiş olduk dedi. Doç. Dr. Hüdayi Ercoşkun, Türkiye’dahi katıksız tuzlarla ait çalışmalarını ‘Impurities Of Natural Salts Of The Earth’ (Dünyanın Tabii Tuzlarının Safsızlıkları) başlıklı makalesinde topladı. Ercoşkun; beyaz, siyah ve pembe Himalaya, Kalodawa, Wieliczka, Guarende, Maldon, yağız, yeşil ve kırmızı Havai, Algarve, Maras, Margherite di Savio tuzlarına ekleyerek Çankırı, Delice, İzmir ve Nahçıvan tuzlarının dahi olduğu 18 değişik saf sodyum klorür örneğindeki mineral, kırıcı esrar ve mikroplastik içeriklerini araştırdı. Araştırı sonucunda bazen tuzlarda mikroplastik, bahir tuzlarında ağır sıklet eroin ve mikroplastik gibi zararlı maddelere ulaşılırken; Çankırı’bile bulunan sodyum klorür mağarası ve Kırıkkale Sapan’deki sodyum klorür madeninden alınan örneklerde herhangi bir zararlı husus saptanmadı. Doç. Dr. Ercoşkun’un tamamladığı makale, arsıulusal saygınlığı kâin ‘Food Additives and Contaminants’ dergisinde yayımlandı.
‘ÇANKIRI VE DELİCE TUZUNUN SAFLIĞINI İSPAT ETTİK’
Doç. Dr. Hüdayi Ercoşkun, çalışmalarına binaen Çankırı kayaç tuzunun, acun genelinde çıkarılan ve geçer tuzlar arasında yer bozulmamış olanı olduğunu söyledi. Çankırı tuz mağarasından elde edilen kaya tuzunun kirlenmeden kaldığı, içerisinde mermi, cıva, arsenik kabilinden hiçbir güç metal bulunmadığını söyleyen Doç. Dr. Ercoşkun, Tuz, Çankırı üzere bildirme oylumlu sağlık kaynaklarından biri olmasının yanında yörenin kültürüne, sanatına, ekonomisine yan vermiştir. Çankırı Karatekin Üniversitesi’nde bu coğrafyanın değerlerini araştırıp, bunların gerçeklik değerlerini ve önemlerini ortaya çıkartmak istiyoruz. Bu kapsamda yaptığımız çalışmalarda ‘gıda ulama maddeleri ve bulaşanları’ diye tıpkı dergide makalemiz yayımlandı. 2 Eylül’da yayımlandı yazı. Makalenin başlığı ‘Dünyanın Saf Tuzlarının Safsızlıkları.’ Bu kapsamda ayrımlı tuzlardan toplamıştık dünyanın değişik coğrafyalarından. İçerisine bizim Çankırı ve Kırıkkale Derice tuzlarını da ilave ettik. Yaptığımız çalışmalarda gördük kim; Çankırı kaya tuzu ve Delice tuzu dünya çapındaki sunu bozulmamış tuzlardan birisi. Bu gerçeği, bu makaleyle tanıtlama etmiş olduk dedi.
‘HİÇBİR AĞIR ESRAR BULUNMAMAKTADIR’
Çankırı kaya tuzunun kestirmece 35 milyon yıllık aynı geçmişi olduğunu ve zararlı konu bulundurmadığını aktaran Doç. Dr. Ercoşkun, Bahir tuzlarında özellikle sonuç yıllarda gündemde olan mikroplastik içeriği, bir şekilde dokunaklı esrar içeriği cihetiyle deniz tuzlarının trendi; bahir tuzlarına müteveccih dilek periyot geçtikçe azalmaktadır. amma velakin akarsu tuzlarında ve göl tuzlarında dahi bu makule safsızlıklarla karşılaşabiliyoruz. Dünya bir lahzada kirleniyor; bu kirlenmeden bilcümle sular ve tuzlar nasibini alıyor. Dolayısıyla 35 milyon sene önce oluşmuş Çankırı kayaç tuzunda mikroplastik bulunması durumu söz konusu değil. Ancak bizim şüphelendiğimiz bire bir şeyler vardı ki; ‘Ağır metaller var mı bulunmayan mu’ diyerek. Bunu birlikte karşılaştırmalı kendisine dünyadaki bildirme adlı tuzlarla kıyaslayarak bu çalışmayı yaptık. Gördük kim Çankırı tuzunda kurşun, cıva, sıçanotu kabilinden tek vahim metal bulunmamaktadır. Çankırı tuzunun kimyasal içerik bakımından farklı tuzlarla mukayese ettiğimizde şurası arzu rahatlığıyla söyleyebiliriz; Çankırı kayaç tuzu dünyanın sunma temiz tuzlarından birisidir diyerek konuştu.
Doç. Dr. Hüdayi Ercoşkun, Çankırı kaya tuzunun çevresel kirlilikten etkilenmeden günümüze büyüklüğünde geldiğini aktararak, şöyle bitmeme etti Çankırı kayaç tuzu, yüzeyde bulunmaması, insanların etkilerinin ulaşamaması, yerin 150 metre altında bulunması cihetiyle dünyaya verdiğimiz kirlilikten etkilenmiyor. Bu sebeple bile Çankırı tuzu çevresel kirlilikten bile etkilenmiyor. Natürel yerine üstelik içerisinde güç metal yok. Ülkemizde ve dünyanın bir nice yerinde mikroplastik, ışın etkin veya korkulu eroin kirliliği bulunmasına karşın Çankırı tuzunda bu maddeler bulunmamaktadır.
