Domates ihracatına getirilen hacir kararı ile ilgili değerlendirmede bulunan ATSO Başkanı Ali Baharat, “Bakanlığın bu tebliği hoşgörüsüz çekerek sektörle enformasyon etmesi doğru olacaktır. Bu yönde girişimlere başlamış bulunuyoruz” dedi.

Antalya Tecim ve Uran Odası (ATSO) Başkanı Yüce Bahar, Tarım ve Orman Bakanlığı vasıtasıyla 14 April 2023’e büyüklüğünde domatesteki bedel artışını önleme gerekçesiyle getirilen dış satım kısıtlamasına ilgilendiren girişimlere başladıklarını duyurdu. Sıçandişi altı domates üretiminin efdal olduğu benzeri dönemde, bu kararın sektörle istişare edilmeden alındığını kaydeden Başkan Baharat, “Bakanlığın bu tebliği geri çekerek sektörle danışma etmesi makul olacaktır. Bu yönde girişimlere başlamış bulunuyoruz” diye konuştu.

“Ticari riski yanında getiriyor”

Konunun sektörle müşavere edilmemesinin makul olmadığını tamlayan Komutan Bahar, “İhracatı zaten yumruk şartlarda yapılan ürünlerde bu eğreti değişmeyen ihracat pazarlarımızı büsbütün kaybetme riskini yanı sıra getirmektedir. Bu karardan bire bir çevrim yoksa esnetilmeli ve yer azından 48 saat süre tanınmalıdır. İhracatçı firma bazında tıpkı kota sunulmasını istiyoruz, olumsuz taktirde ihracatımızda ferasetsiz dönüşü sıfır yaralar açılacaktır” diye konuştu. Sarsıntı felaketinden ufuk korkulu tahribat gören Hatay, Adıyaman bölgesine birlikte damarı bozuk etkilerinin altını çizen Başkan Ilkbahar, “İhracat, paketleme ve seralarda cem faaliyetlerinde on binlerce işçi istihdam ediliyor. Bu tıpkısı nebze birlikte olsa yaralara merhem oluyor ancak bu bunama ile çalışamayan işletmeler işçilerini ihata etmek zorunda kalacaklar ve yaralar elan bile derinleşecektir” dedi.

“Sektöre ağır yaptırımları olacaktır”

Planlama yapılmadan, dış satımcı ve müstahsil ile meşveret olmadan alınan kararların sektöre mufassal yıllar yük edeceğini kaydeden Başkan Bahar, “Senelerce rakip üretici ülkelerden bata çıka elde edilen pazarların bire bir günde kaybedilmesine sebebiyet verecek tıpkı değişmeyen. Bu pazarların kaybı bile tıpkısı sonraki yılın istihsal planlamasını çokça ciddi şekilde etkileyecektir” diye konuştu. Zincir marketlerin üstenme altında olan Türkiye’üstelik kim ihracatçılara çetin sorumluluklar yüklediğini dile getiren Başbuğ Yüksek Ilkbahar, “İhracat izni verildiğinde ihracat yapacak maddi güçte ihracatçı sayısı ağırbaşlı azalacaktır. Çağ ağır tahribat görecektir. Antrparantez devam etmeyen ticari faaliyette ticari alacaklar kısık tahsilat kaybına illet olacaktır” dedi.

“Müstahsil okkalı tahribat matlup”

Domateste tür çeşitliliği nedeniyle değer yelpazesinin üstelik serbest olduğuna meni eden Komutan Ilkbahar, “Gâh domates türlerinin fiyatı alelumum henüz yüksektir. Kuraklık zımnında anne gıda ürünlerinde önümüzdeki aylarda bu nev eksantrik tedbirler alınabilir amma bu mahsulat antik şeş istihsal ürünleri olmamalıdır. Örtü altı istihsal tarla ürünlerinden değişik, spesifik ürünlerdir” dedi. April ve Mayıs döneminde daha bunaltıcı sorunların olacağını kaydeden Komutan Baharat, “Tek mahsül üretim domateslerinin işaret fiyatları sezon itibariyle elhak düşecek ve bu dönemde böyle tıpkı zecir yapılması üreticide bunaltıcı tahribatlara neden olacaktır” diyerek konuştu.

“Rakipler durumu fırsata çevirecekler”

En beş altı 48 saat süre verilmesi gerektiğini dile getiren Başkan Ilkbahar sözlerini şöyle sürdürdü, “14 April’da açılsa da yabancı zincir marketler ayrıksı tedarikçi ülkelerle anlaşmalar yaparak üstlenme verecektir ve Türkiye için dönüşü ayrıntılı yıllar alacaktır. Kaldı ki rakip yetiştirici ülkeler özel ve etraflı mütemadi anlaşmalar yapmadan ürünlerini vermeyeceklerdir. Bağlayıcı oluşmak için durumu fırsata çevireceklerdir. Vahi el altında üstlenme edilmiş işletmelerde yabancı marketlere hazırlanmış ürünler an itibariyle yasak çerçevesine girmesi milyonlarla anlatım edilen değerlerin kaybolmasıdır.” – ANTALYA